Veelgestelde vragen
Iedereen die een testament heeft gemaakt staat bij het Centraal Testamentenregister (CTR) geregistreerd. U kunt bij het CTR (schriftelijk) navragen of iemand en testament heeft gemaakt en bij welke notaris het gemaakt is. Het CTR biedt overigens geen inzage in de inhoud van het testament. Voor meer informatie zie: Centraal Testamentenregister.
In Nederland zijn er bij wet twee manieren om erfgenaam te worden:
- bij ‘versterf’ (door een familierelatie als er geen testament is)
- krachtens een testament
Van de erfopvolging bij versterf kan worden afgeweken bij een uiterste wilsbeschikking (testament) die een erfstelling of een onterving inhoudt. Erfgenaam bij versterf wordt men dus op basis van een familierelatie met de overledene.
Een erfenis of nalatenschap bestaat uit bezittingen en schulden. In de wet is bepaald in welke volgorde de erfenis verdeeld wordt indien er geen testament is. Er worden daarbij vier groepen van erfgenamen onderscheiden:
- partner en kinderen ouders
- broers en zusters
- grootouders
- overgrootouders
Daarbij is het zo dat uitsluitend de eerst van toepassing zijnde groep erft, elk voor een gelijk deel.
Het percentage aan belasting dat wordt geheven over erfenissen en schenkingen hangt af van de relatie van de ontvanger tot de erflater. Ook is het percentage afhankelijk van om welk bedrag het gaat:
Deel van de erfenis | Tariefgroep 1 Partners en (pleeg- of stief)kinderen en kinderen met een beperking | Tariefgroep 1a Kleinkinderen en verdere afstammelingen | Tariefgroep 2 Overige erfgenamen zoals een broer, zus of ouders |
---|---|---|---|
Tot € 126.723 | 10% | 18% | 30% |
Vanaf € 126.724 | 20% | 36% | 40% |
Over een eerste deel van een erfenis of schenking hoeft geen belasting betaald te worden. Dat heet het vrijstellingsbedrag. De vrijstellingsbedragen bij erfenissen staan in onderstaand overzicht:
Echtgenoot, geregistreerd partner of samenwonend partner | € 661.328 |
Kinderen, kleinkinderen, pleeg- of stiefkinderen Achterkleinkinderen | € 20.946 € 2.208 |
Kinderen met een beperking | € 62.830 |
Ouders | € 49.603 |
Anderen | € 2.208 |
Als iemand uit een groep zoals hierboven omschreven zelf reeds is overleden maar diegene heeft wel kinderen dan treden die kinderen gezamenlijk ‘in zijn of haar plaats’. Bijvoorbeeld: een ouder overlijdt en die heeft vier kinderen. Eén van die kinderen, bijvoorbeeld een zoon, is zelf reeds overleden en heeft zelf ook vier kinderen. De erfgenamen van de overleden ouder zijn in dat geval de drie nog levende kinderen van de ouder en de vier kinderen van de overleden zoon. De nalatenschap wordt (als er geen partner (meer) is) dan als volgt verdeeld: Alle drie de nog levende kinderen hebben recht op een vierde deel en de kinderen van de overleden zoon hebben gezamenlijk recht op eveneens een vierde deel. De kleinkinderen die in de plaats treden van hun overleden vader erven dus ieder een kwart van het deel van hun vader: ieder voor een zestiende deel.
Ja, dat kan. Door het maken van een testament kan de wettelijke regeling worden afgeweken. In een testament kan dus worden bepaald dat een kind wordt onterfd maar daar geldt wel een beperking: kinderen kunnen namelijk altijd aanspraak maken op hun zogenaamde legitieme portie. De wet laat daarbij wel de ruimte om te bepalen dat de kinderen hun legitieme portie niet direct kunnen opeisen maar pas bijvoorbeeld als de partner van de testateur is overleden.
De legitieme portie is dat deel van de erfenis dat in ieder geval, ongeacht wat er in een testament is bepaald, aan kinderen of ouders moet worden nagelaten volgens de wet. Veelal is de legitieme portie de helft van hetgeen iemand zou erven als er geen testament zou zijn gemaakt.
Nee dat hoeft niet. Indien u de erfenis niet wilt aanvaarden bestaat de mogelijkheid deze te verwerpen of u kunt de erfenis aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Dit laatste heet beneficiaire aanvaarding. Indien u een erfernis verwerpt of beneficiair aanvaart dient er een verklaring te worden afgelegd bij de arrondissementsrechtbank in het arrondissementsgebied waar de overledene het laatst woonde. Om een goede keuze te kunnen maken is het belangrijk (tijdig) advies in te winnen.
Dat betekent dat er eerst een boedelbeschrijving wordt gemaakt (een overzicht van alle bezittingen en schulden). Een beneficiaire aanvaarding van een erfenis betekent dat u de erfenis alleen aanvaardt indien er meer bezittingen dan schulden zijn. In het geval dat er meer schuilden dan bezittingen bent u daarvoor niet aansprakelijk. Voor een beneficiaire aanvaarding dient een verklaring te worden afgelegd bij de arrondissementsrechtbank. NB.: Indien er minderjarige erfgenamen zijn wordt een erfenis altijd beneficiair afgehandeld.
Indien u een erfenis verwerpt of weigert, bent u geen erfgenaam meer. U heeft geen recht op een (deel van) het nagelaten vermogen en u bent ook niet aansprakelijk voor eventuele schulden. Voor een verwerping dient eveneens een verklaring bij de arrondissementsrechtbank te worden afgelegd. Let wel: een verwerping kan niet worden teruggedraaid. En, indien u een erfenis verwerpt dient u er rekening mee te houden dat uw erfgenamen (bijvoorbeeld uw eventuele kinderen) in uw plaats komen als u de erfenis verwerpt en op die manier erfgenamen worden. Indien u dit niet wilt dan dient er ook voor uw eigen erfgenamen een verwerping van de erfenis te worden geregeld.
De wet geeft u drie maanden de tijd om te bepalen of (en hoe u) een erfenis aanvaardt: u kunt een erfenis, zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. In uitzonderlijke gevallen kunt u de kantonrechter vragen deze periode met nog eens drie maanden te verlengen. Het is belangrijk dat u in deze periode geen handelingen verricht die gezien kunnen worden alsof u de erfenis reeds heeft aanvaard: neem geen goederen van de overledene mee, rijdt niet in zijn/haar auto etc. De wet gaat er in dat geval namelijk van uit dat u de erfenis heeft aanvaard. U kunt dan niet alsnog beneficiair aanvaarden of verwerpen.
In Nederland duurt een gemiddelde afwikkeling circa 12 tot 18 maanden. Wel dient u binnen 8 maanden de aangifte erfbelasting in te dienen. Dat een afwikkeling een lange doorlooptijd heeft komt omdat er èn veel geregeld en uitgezocht moet worden èn doordat nadat de boedelbeschrijving (overzicht van bezittingen en schulden) gereed is, de erfenis nog onder de erfgenamen moet worden verdeeld. Indien Confidente voor u de gehele afwikkeling verzorgt bedraagt de gemiddelde tijdsbesteding bij een ‘normale’ afwikkeling circa 55 uur.
Nee, een volmacht die is afgegeven bij leven eindigt zodra de volmachtgever overlijdt.
In een Verklaring van Erfrecht (VVE) wordt door een notaris verklaard wie is overleden, of de overledene een testament heeft gemaakt en wat er in dit testament is bepaald. Tevens staat daarin wie de erfgenamen zijn en wie eventueel gemachtigd is om de erfenis af te wikkelen.
Veel instanties, zoals banken en verzekeraars, vragen om een VVE voordat zij bankrekeningen die op naam van de overledene staan deblokkeren of tot uitkering van de verzekering komen. Deze instanties willen er natuurlijk zeker van zijn dat alleen de mensen die daartoe gerechtigd zijn over de gelden van de overledene kunnen beschikken. Veel (financiële) instellingen hanteren daarbij hun eigen regels. In principe heeft u geen VVE nodig als er geen testament is, er sprake is van een huwelijk (of geregistreerd partnerschap) en het saldo op de rekening van de overledenen lager is dan 100.000, en de bank of instelling er ook niet om vraagt.
Confidente
De afwikkeling van een nalatenschap brengt, ook al is deze relatief eenvoudig, altijd veel praktisch en administratief werk met zich mee. Confidente kan op onderdelen of indien u dat wenst álle zaken van een nalatenschap afwikkelen en neemt u daarbij zorg en werk uit handen, houdt overzicht en zorgt voor een correcte afhandeling waarbij u niet alles zelf hoeft te doen en weet dat u niets over het hoofd ziet. Dat geeft rust en duidelijkheid. Confidente doet dat bovendien tegen een tarief dat veelal beduidend lager is dan wanneer u specialisten ook zou inzetten om (een deel van de) praktische en administratieve zaken te regelen. Zie ook voordelen (link naar pagina met voordelen).
Confidente gaat vanzelfsprekend altijd vertrouwelijk om met uw informatie en verstrekt deze niet aan derden zonder uw toestemming. Confidente begrijpt dat u sommige zaken misschien liever privé houdt. Dat is geen enkel probleem. Een samenwerking met Confidente is juist gestoeld op vertrouwen en betrokkenheid en bedoeld om u zoveel mogelijk verlichting te bieden. U bepaalt dus hoe en op welke onderdelen Confidente u het beste van dienst kan zijn.
Ja, in bepaalde gevallen kan Confidente ook executeur zijn. Of, als er reeds een executeur is benoemd, kan Confidente indien gewenst de executeur bijstaan in zijn of haar werkzaamheden.
Vanzelfsprekend bent u degene die bepaalt welke zaken u zelf wilt regelen en welke zaken u aan Confidente overdraagt. Confidente staat u graag terzijde, ook als de door Confidente uit te voeren werkzaamheden relatief gering zijn.
Omdat het niet eenvoudig is, zeker in een emotionele tijd, om het overzicht te behouden en omdat elke nalatenschap, ongeacht de omvang, veel praktische en administratieve rompslomp met zich meebrengt, waar u om welke reden dan ook hulp bij kunt gebruiken. Niet iedereen heeft de ervaring, tijd, zin en (emotionele) ruimte om een nalatenschap (helemaal) zelf af te wikkelen. Confidente kan u helpen om de nalatenschap zorgvuldig af te handelen, om welke reden dan ook. Dit kan in zijn geheel of in delen, hoe, waar en wanneer u dat wenst.
Confidente kan u bijstaan als neutraal en onafhankelijk persoon om te bemiddelen tussen erfgenamen. Indien er een executeur is benoemd kan Confidente deze adviseren, begeleiden en indien gewenst een deel van de werkzaamheden overnemen.
Een executeur dient bij testament te worden benoemd. Veelal is dat een één van de erfgenamen. Echter er zijn weinig erfgenamen die daadwerkelijk ervaren zijn op het gebied van nalatenschapafwikkeling. In dat geval kan Confidente de executeur/erfgenaam met raad en daad terzijde staan.
Indien er geen executeur is, is het veelal zo dat aan een van de erfgenamen een notariële volmacht wordt gegeven om de nalatenschap af te handelen. Een dergelijke volmacht kan ook aan Confidente worden gegeven. In beide gevallen dienen alle erfgenamen het daarover eens te zijn. Indien de volmacht aan een van de erfgenamen wordt versterkt kan deze gevolmachtigde erfgenaam indien gewenst door Confidente worden ondersteund bij de afwikkeling van de nalatenschap.